Trzecia już odsłona serii „Najlepsi wrogowie. Historia relacji pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Bliskim Wschodem” przedstawia (stosunkowo) najświeższą partię informacji na temat ambiwalentnych – mówiąc eufemistycznie – stosunków łączących te dwa odległe od siebie regiony. Jean-Pierre Filiu, francuski historyk oraz ekspert w sprawach Bliskiego Wschodu, kontynuuje swoją wielowątkową opowieść skrzącą się od zdrad, dyplomatycznych intryg oraz konfliktów zbrojnych, po raz kolejny wykazując, jak Zachód (pod płaszczykiem szczytnych haseł i fasadą wszelkich akcji militarno-humanitarnych) przeprowadzał szereg działań obliczonych na wymierne korzyści (vide: ropa, złoto). Równocześnie Filiu dowodzi, że związek łączący tytułowe światy od samego początku był mocno skomplikowany: tak na płaszczyźnie społeczno-ekonomiczno-politycznej, jak i moralnej.

W trzecim tomie (odnoszącym się do wydarzeń z lat 1984-2013) Filiu wraz ze współscenarzystą oraz ilustratorem rzeczonego cyklu, Pierre’em-François Beauchardem lepiej znanym jako David B. („Rycerze świętego Wita”), rekonstruują okoliczności, w jakich polityka Ronalda Reagana doprowadziła do porażki ZSRR w Afganistanie. Piszą także o Operacji Pustynna Burza, powstaniu Al-Kaidy, Operacji Pustynny Lis, zamachach z 11 września 2001, globalnej wojnie z terroryzmem oraz obławie na Osamę bin Ladena, wspominając prezydentury George’a H. Busha, Billa Clintona, George’a W. Busha i Baracka Obamy.

Gęsta, chwilami może nazbyt podręcznikowa, choć niepozbawiona ironii narracja idzie tu w parze z operującą językiem symbolu (ale także nawiązującą do poetyki karykatury politycznej) oprawą wizualną, potwierdzającą artystyczny kunszt autora „Hasiba i królowej węży”. Ot, skondensowane w treści oraz wysmakowane w formie opracowanie historyczno-polityczno-kulturowego zagadnienia, w którym (w odróżnieniu od szaty graficznej recenzowanego komiksu) nic nie jest i nigdy nie było czarno-białe.

Jean-Pierre Filiu, David B.: „Najlepsi wrogowie. Historia relacji pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Bliskim Wschodem. Część trzecia: 1984-2013” („Les meilleurs ennemis: Une histoire des relations entre les États-Unis et le Moyen-Orient. Deuxième partie: 1984-2013”). Tłumaczenie: Olga Mysłowska. Kultura Gniewu. Warszawa 2021.