W listopadzie 2022 roku Senat Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił Wisławę Szymborską (1923-2012) patronką roku 2023. Setna rocznica urodzin poetki stała się przyczynkiem do organizacji w Centrum Informacji Naukowej i Bibliotece Akademickiej cyklu wydarzeń pod nazwą „Wolę… Szymborską!” (16-20 października 2023 r.). Ze względu na udział studentów i studentek, uczennic, uczniów, nauczycieli i nauczycielek, druga połowa października to dobry czas na spotkania naukowe i kulturalne. Obchody Roku Wisławy Szymborskiej zostały przygotowane przez CINiB-ę oraz członków i członkinie Koła Naukowego Polonistów Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, działającego pod opieką dr Katarzyny Niesporek-Klanowskiej. Patronat nad wydarzeniem objęli Fundacja Wisławy Szymborskiej oraz dwutygodnik kulturalny „artPAPIER”.

Jesienna, lecz ciepła jeszcze aura sprzyjała dyskusjom i refleksjom – nie brakowało tych humorystycznych, ale i egzystencjalnych. Jednym z takich spotkań było seminarium naukowe zorganizowane przez Koło Naukowe Polonistów, podczas którego młodzi badacze i badaczki przedstawili interpretacje utworów Szymborskiej. Moderatorem spotkania był prof. dr hab. Marian Kisiel, już na wstępie zaznaczający wyjątkowość dorobku Noblistki i jego szczególny wpływ na współczesną literaturę i kulturę. Gościem honorowym seminarium była dr hab. Iwona Gralewicz-Wolny, prof. UŚ, wybitna znawczyni dorobku Noblistki, autorka między innymi publikacji „Poetka i świat. Studia i szkice o twórczości Wisławy Szymborskiej”. Dzień później członkowie i członkinie Koła przeprowadzili warsztaty interpretacyjne dla młodzieży szkolnej. Młodzi uczestnicy i uczestniczki spotkania byli żywo zainteresowani prezentacjami oraz zabierali głos w dyskusji. Pozwalając sobie na osobistą dygresję, stwierdzę, że rozmowy młodzieży na temat poezji to zawsze moment niezwykle wzruszający, pokazujący, iż siła literackiego słowa pozostaje i rezonuje w kolejnych pokoleniach czytelników i czytelniczek.

Gościem CINiB-y był również prof. dr hab. Wojciech Ligęza, historyk literatury, krytyk, eseista, związany z Katedrą Historii Literatury Polskiej XX wieku Uniwersytetu Jagiellońskiego, znakomity badacz twórczości Szymborskiej, który opracował edycję krytyczną „Wyboru poezji” Noblistki, opublikowaną przez Zakład Narodowy im. Ossolińskich w serii Biblioteki Narodowej. Profesor wygłosił prelekcję pod tytułem „Dziwna istota – człowiek. O wierszach Wisławy Szymborskiej”, poruszając zebranych nie tylko imponującą, detaliczną znajomością poezji, ale również filozoficzną dociekliwością. Wykład udowodnił, że choć dużo już o poezji Noblistki zostało powiedziane i napisane, ścieżki interpretacyjne pozostają nadal otwarte, zapraszając do odbywania kolejnych badawczych peregrynacji.

Dzięki uprzejmości Fundacji Wisławy Szymborskiej w CINiB-ie została zorganizowana wystawa reprodukcji wyklejanek – kolaży, które Noblistka pieczołowicie przygotowywała dla swoich przyjaciół czy znajomych – szczególnie tych „znających Józefa” – i rozsyłała w formie pocztówek przed świętami Bożego Narodzenia. Goście CINiB-y mogli również wysłuchać nagrań, w których wiersze czyta sama ich Autorka (dzięki uprzejmości Fundacji Wisławy Szymborskiej oraz Wydawnictwa a5), oraz obejrzeć materiały filmowe, na których twórczość Poetki deklamują czytelnicy i czytelniczki CINiB-y. W przestrzeni wystawienniczej książnicy znajduje się również ekspozycja zbiorów Szymborskiej z różnych etapów twórczych. Wystawę oraz reprodukcje wyklejanek można było oglądać w CINiB-ie do 13 listopada.

Inspirację do zatytułowania tegorocznej inicjatywy stanowił znany wiersz „Możliwości”, w którym osoba mówiąca daje poznać się odbiorcom i odbiorczyniom poprzez omówienie swoistego systemu wartości, jakim kieruje się w życiu. Czytamy więc: „Wolę kino”, „Wolę koty”, „Wolę wyjątki”, „Wolę zastrzeżenia”, „Wolę szuflady”, „Wolę odpukać”. A my? My wolimy Szymborską – za przenikliwość artystycznego spojrzenia, wrażliwość, poczucie humoru oraz „(…) wiele rzeczy, których tu nie wymieniłam, / od wielu również tu nie wymienionych”.

LITERATURA:

Szymborska W.: „Możliwości”. W: Tejże: „Ludzie na moście”. Kraków 2016.

 

Zdjęcie: Anna Strzałkowska.

„artPAPIER” objął wydarzenie patronatem medialnym.