ISSN 2658-1086
Wydanie bieżące

15 lutego 4 (484) / 2024

Andrzej Ciszewski,

PO DRUGIEJ STRONIE MASKI (ZAMASKOWANA. Z PAMIĘTNIKA AUTYSTKI)

A A A
Kasia Mazur – ilustratorka oraz autorka komiksów („Kartofle”, „Tłuczone ziemniaki”), przez lata tworząca i publikująca w Internecie pod pseudonimem Imana – w tomiku zatytułowanym „Zamaskowana. Z pamiętnika autystki” zawarła często wyjątkowo bolesne wspomnienia oraz trafiające w punkt rozważania o autyzmie, depresji i szeroko pojętych problemach natury psychicznej. Równocześnie ukazujący się pod szyldem Kultury Gniewu album doskonale sprawdza się jako osobista, niestroniąca od dosadnych sformułowań opowieść o codziennym życiu autorki tomu „Mama zabiła mi psa”, ukazanym za pomocą kreskówkowych, czarno-białych ilustracji, wzbogaconych jednak o konkretne barwne dominanty.

Kolor morski odnajdziemy w autotematycznym prologu oraz w rozdziale poświęconym odczuwanemu przez bohaterkę ustawicznemu poczuciu winy (narratorka literalnie za wszystko przeprasza). Oberżynowy odcień pojawia się w części dotyczącej diagnozy, terapii i trudnych lekcji uczenia się tego, jak akceptować wyzwania stawiane przez autyzm. Ciemna zieleń nasyca epizod poświęcony zjawisku meltdownu (intensywnej, niekontrolowanej reakcji na przytłaczającą sytuację), ale także ten poruszający wątek używek takich jak alkohol czy medyczna marihuana, w zamierzeniach mających dodać bohaterce pewności siebie i pomóc w zmniejszeniu „fobii społecznej”. Z kolei przygaszona zieleń występuje w opowieści o zwierzętach (szczególnie psach), które zdecydowanie pomagają zmniejszyć napięcie u osób w spektrum autyzmu.

Jasnobrązowe akcenty dominują w epizodzie przywołującym temat libido i seksu, jak również w segmencie dotyczącym kwestii tłumionych emocji ze szczególnym uwzględnieniem złości. W rozdziale zachęcającym do refleksji na temat ciała i tak zwanych standardów piękna Mazur sięgnęła po seledyn, zaś po lawendę – w części rekonstruującej problem (nie tylko) szkolnej alienacji. Kolor pomarańczowy wykorzystany został w rozdziale poświęconym nerwicom i stimom (aktom powtarzania ruchów lub dźwięków oraz manipulowania obiektami w powtarzalny sposób) oraz w odcinku poruszającym zagadnienie maskowania (narratorka przyznaje, że zmieniała zachowanie w zależności od grupy, w której w danym momencie się znajdowała). Przygaszony róż pojawia się natomiast w opowieści o shutdownach (reakcja obronna polegająca na wycofaniu się z jakiejkolwiek interakcji z otoczeniem), jak i w segmencie dedykowanym ukochanej suczce Cookie, która w pozostałych epizodach „Zamaskowanej” pełni rolę interlokutorki oraz słuchaczki – tym razem jednak do roli (nie)chętnego słuchacza zaprzęgnięty został… Dawid Podsiadło.

Wydany w małym, po(d)ręcznym formacie w miękkiej oprawie komiksowy memuar Kasi Mazur to urzekająca, wzruszająca opowieść, pozwalająca lepiej zrozumieć perspektywę osób ze spektrum autyzmu. Polecam!
Kasia Mazur: „Zamaskowana. Z pamiętnika autystki”. Kultura Gniewu. Warszawa 2024.