Redakcja,

OGÓLNOPOLSKA KONFERENCJA DOKTORANTÓW I DOKTORÓW "JAKI PIĘKNY FAŁSZ" (11-12.03.2013 r.)

W Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku trwają dwie uzupełniające się wystawy: Faking It: Manipulated Photography Before Photoshop oraz After Photoshop: Manipulated Photography in the Digital Age. Przedstawiają one sposoby fałszowania obrazu fotograficznego i manipulowania nim w dobie cyfrowej – której symboliczny początek wyznacza stworzenie programu Photoshop – i przed jej nastaniem. Zarysowana przez twórców ekspozycji cezura prowokuje do postawienia pytania o sposoby fałszowania innych obszarów kultury.  Jakie analogiczne do powstania Photoshopa momenty przełomowe można dla nich wyznaczyć? W jaki sposób i na jakich płaszczyznach fałszowano w przeszłości, a w jaki fałszuje się obecnie? Jakich używano i używa się do tego narzędzi? Na ile pytania o prawdę i fałsz są dzisiaj zasadne? Jakie kompetencje pozwalają nam na rozpoznawanie i prawidłowe odczytywanie zafałszowanych komunikatów? I wreszcie, jak fałsz był maskowany i racjonalizowany, a w jakich okolicznościach załamywały się usprawiedliwiające go narracje?

Emblematem konferencji jest rogata sarna, bo – jak powiedział Arystoteles – „mniejszy to przecież błąd, jeśli artysta nie wie, że sarna nie ma rogów, niż jeśli ją przedstawi w sposób nienaśladowczy”, fundując tym samym wyłom w postrzeganiu celu sztuki jako po prostu kopiowania rzeczywistości. Czy rogata sarna, być może pierwsza antagonistka sztuki-małpy natury (ars simia naturae), a jednocześnie figura arystotelesowskiej mimesis, może być zarazem patronką artystycznego fałszu? Czy dziś, gdy sztuka wyzwoliła się ze zobowiązań mimetyczności, udaje jej się na dobre z fałszem zerwać? A może wciąż jest, jak chciał Adorno, zaledwie „pozorem tego, czego śmierć nie może dosięgnąć”? Można też, idąc dalej, zapytać, czy fałszem nie są podszyte całe dyscypliny akademickie, takie jak historia sztuki, która, co zauważył Georges Didi-Huberman, pisała swą własną historię, wypierając poza pole swoich zainteresowań całe zastępy obiektów kłócących się z jej mitem założycielskim.

Powyższe pytania można odnieść do literatury, malarstwa, filmu, teatru, performansu, architektury, muzyki, a także do języka, cielesności czy tożsamości. I to właśnie na nie spróbują udzielić odpowiedzi uczestnicy konferencji Jaki piękny fałsz.

PROGRAM KONFERENCJI:

Poniedziałek, 11 marca

8.30-9.15 rejestracja uczestników konferencji

9.15-9.30 Otwarcie konferencji

FIKCJA, ILUZJA, MISTYFIKACJA. TEORIE DLA NIEULECZALNEGO FALSYFIKATORA

9.30-9.50 „O fałszywych obrazach. IX-wieczny spór Klaudiusza z Turynu i Dungala z Pawii” – mgr Mikołaj Nowak-Rogoziński, Uniwersytet Warszawski, Wydział „Artes Liberales”

9.50-10.10 „Czy pytanie o fałsz musi być równocześnie pytaniem o prawdę? Przypadek humanistyki nieantropocentrycznej” – mgr Michał Kasprzak, Uniwersytet Wrocławski, Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Kulturoznawstwa

10.10-10.30 „Czy sztuka może być fałszywa, a rzeczywistość fikcyjna? O właściwościach semantyczno-składniowych przymiotników fałszywy i fikcyjny” – dr Joanna Zaucha, Uniwersytet Stefana Kardynała Wyszyńskiego, Wydział Nauk Humanistycznych, Instytut Filologii Polskiej

10.30-10.50  „Bycie fałszywe. O autentyczności egzystencji i opresyjności kultury w filozofii egzystencjalnej” – mgr Filip Bardziński, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Instytut Filozofii

10.50-11.10 „Iluzja jako rzeczywistość. Znaczenie iluzji w sztuce i jej spostrzeganiu” – dr Agnieszka Bandura, Uniwersytet Wrocławski, Wydział Nauk Społecznych, Instytut Filozofii

11.10-11.30 „Ucieczka od realności. Modele reprezentacji i projekt schizoanalizy Wadima Rudniewa” – mgr Olga Aroniewicz, Uniwersytet Wrocławski, Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych

11.30-12.10 Dyskusja, przerwa.

(AUTO)BIOGRAFIE: MANIPULOWANIE PRZY KONSTRUOWANIU

12.10-12.30 „Słowacki Miłosza, Słowacki Witkowskiej oraz Słowacki Rymkiewicza. Historia literatury jako fałszowanie” – mgr Joanna Maj, Uniwersytet Wrocławski, Wydział Filologiczny, Instytut Filologii Polskiej

12.30-12.50 „Biografizm performatywny w najnowszej literaturze norweskiej, czyli jak odnieść sukces literacki fałszując rzeczywistość” – mgr Karolina Drozdowska, Uniwersytet Gdański, Wydział Filologiczny

12.50-13.10 „Dziennik i (nie)prawda autora. Depresja, schizofrenia, dekonstrukcja” – mgr Paulina Urbańczyk, Uniwersytet Gdański, Wydział Filologiczny

13.10-14.20 Dyskusja, przerwa.

MITYZOWANIE? KOMERCJALIZOWANIE? PAMIĘTANIE

14.20-14.40 „Pamięć traumatyczna – pamięć rozrywkowa: Muzeum Szczątków Wojny w Ho Chi Minh City między popkulturą a polityką międzynarodową” – mgr Karolina Łabowicz-Dymanus, Polska Akademia Nauk, Instytut Sztuki

14.40-15.00 „Nierzeczywiste,  nieprawdziwe, nieistniejące.  Sposoby kreacji wizerunku miasteczka w twórczości malarzy żydowskich i autorów wspomnień w powojennych Księgach Pamięci” – dr Irmina Gadowska, Uniwersytet Łódzki, Wydział Filozoficzno-Historyczny, Katedra Historii Sztuki

15.00-15.20 „Prawda czasu i prawda ekranu – hollywoodzka narracja o Holokauście" – mgr Tomasz Szturo, Uniwersytet Gdański, Wydział Filologiczny

15.20-15.40 „Czego nie robi łączniczka? (De)mistyfikacje w projekcie Darka Foksa i Zbigniewa Libery” – mgr Ewelina Suszek, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Filologiczny, Instytut Nauk o Literaturze Polskiej im. Ireneusza Opackiego

15.40-16.00 „Przyczajona bestia, ukryta terrorystka. O pewnym sposobie przedstawiania Ulrike Meinhof” – mgr Beata Łazarz, Polska Akademia Nauk, Instytut Sztuki

16.00-16.20 „Między mitem a fałszem: reprezentacje Rembrandta i Van Gogha w polskiej prasie doby PRL” – dr Anna Sikora-Sabat, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Wydział Anglistyki, Zakład Studiów Niderlandzkich i Południowoafrykańskich

16.20-17.10 Dyskusja, przerwa.

NA PERYFERIACH: CENTRÓW ODKŁAMYWANIE

17.10-17.30  „Antywestern i spaghetti western: dekonstrukcja amerykańskiego mitu założycielskiego” – mgr Michał Adamski, Uniwersytet Gdański w Gdańsku, Wydział Filologiczny, Katedra Kulturoznawstwa

17.30-17.50 „Rzeczywistość wyobrażona – kilka refleksji o współczesnej sztuce afrykańskiej” – mgr Małgorzata Baka-Theis, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wydział Sztuk Pięknych, Instytut Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa

17.50-18.10 „Jaka brzydka prawda? »Documents«, Carl Einstein i prymitywizm” – dr Agnieszka Kuczyńska, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Wydział Humanistyczny, Instytut Kulturoznawstwa

18.10-18.30 „Obrazy fałszywej prowincji w polskiej i wiktoriańskiej literaturze kobiecej” – mgr Anna Sabina Ołdak, Uniwersytet Warszawski, Wydział Polonistyki, Instytut Literatury Polskiej

18.30-19.00 Dyskusja, zamknięcie obrad.

Wtorek, 12 marca

NAD (META)POZIOMY WYLATUJ

9.00-9.20 „O prawdzie, kłamstwie i ironii w odniesieniu do »Auto da fé« Eliasa Canettiego” - mgr Jadwiga Grudzień, Uniwersytet Jagielloński, Wydział Polonistyki

9.20-9.40 „Autor widmo – przenikanie się fikcji i rzeczywistości w opowiadaniach transmedialnych” – mgr Marta Gołda, Uniwersytet Warszawski, Wydział Polonistyki Instytut Polonistyki Stosowanej

9.40-10.00 „Fałszywy nie znaczy nieprawdziwy. O teatralnych i politycznych aspektach mistyfikacji w sztukach dydaktycznych Brechta” – dr Dorota Sajewska, Uniwersytet Warszawski, Wydział Polonistyki, Instytut Kultury Polskiej

10.00-10.20 „Od mitycznych do transgenicznych. Kategoria fałszu w odniesieniu do zwierząt z-myślonych i z myśli (w laboratorium) zrodzonych” – mgr Anna Jastrzębska, Uniwersytet Warszawski, Wydział Polonistyki, Instytut Kultury Polskiej

10.20-11.00 Dyskusja, przerwa.

ANATOMIA I FOTOGENICZNOŚĆ FAŁSZU

11.00-11.20 „Męskie ciało w damskim przebraniu. Zjawisko fałszowania płci w sztuce japońskiego twórcy Yasumasy Morimury” – mgr Agata Adaszyńska, Uniwersytet Jagielloński, Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej, Instytut Kultury

11.20-11.40 „Prawda fotografii? Anatomiczne eksperymenty Pierre’a Moliniera” – mgr Katarzyna Górska, Ruhr-Universiät Bochum, Institut für Medienwissenschaft

11.40-12.00 „Ta opowieść nie będzie o zegarku, czyli przyczynek do historii fałszu w fotografii” – mgr Jakub Dziewit, Uniwersytet Śląski, Wydział Filologiczny, Instytut Nauk o Kulturze

12.00-12.20 „Kłamstwo niewinnego obrazu – przypadek zdjęć z Cottingley Farm” – mgr Justyna Schollenberger, Uniwersytet Warszawski, Wydział Polonistyki, Instytut Kultury Polskiej

12.20-12.40 „Fałszerze? Od »Situation Room Photograph« do »Wroga numer jeden«”  - mgr Agata Sierbińska, Uniwersytet Warszawski, Wydział Polonistyki, Instytut Kultury Polskiej

12.40-14.00 Dyskusja, przerwa.

(NIE) ZOBACZYLIŚMY, (NIE) UWIERZYLIŚMY

14.00-14.20  „Mimetyzm, historia a potrzeby narodowej wyobraźni. O fałszerstwach w polskich XIX-wiecznych ilustracjach” – mgr Dąbrówka Mirońska, Uniwersytet Warszawski, Wydział Polonistyki, Instytut Polonistyki Stosowanej

14.20-14.40 „Poza prawdą i fałszem. Technologie realności w malarstwie hiperrealistycznym” – mgr Anka Herbut, Uniwersytet Jagielloński, Wydział Studiów Międzynarodowych i Politycznych, Instytut Europeistyki

15.00-15.20 „Malarstwo Jerzego Krawczyka: między fałszem obrazu a fałszem rzeczywistości” – mgr Anna Kołos, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej, Instytut Filologii Polskiej

15.20-15.40 „»Głębsze pokłady prawdy« – zmyślenie w dokumencie jako strategia reżyserska” – mgr Magdalena Dorobińska, Uniwersytet Warszawski, Wydział Polonistyki, Instytut Kultury Polskiej

16.00-16.20 „Oskar Dawicki – the artist is absent?” - mgr Joanna Żak, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Nauk Społecznych, Instytut Kulturoznawstwa

16.20-17.00 Dyskusja, przerwa.

POP, MEDIA, FALS

17.00-17.20 „Kto kim gra? O podstępnych awatarach w niezależnych grach komputerowych” – dr Marta Matylda Kania, stopień doktora uzyskany na Uniwersytecie Wrocławskim (2012), Wydział Nauk Społecznych, Instytut Filozofii

17.20-17.40 „Nowe media – między utopią egalitaryzmu a wolnością twórczą. O grze podwójnego fałszu” – mgr Aleksandra Powierska, Uniwersytet Jagielloński, Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej, Instytut Sztuk Audiowizualnych

17.40-18.00 „Fanon jako alternatywna encyklopedia” – mgr Anna Perzyńska, Uniwersytet Warszawski, Wydział Polonistyki, Instytut Polonistyki Stosowanej

18.00-18.20 „Językowe ready-mades w młodej prozie polskiej” – mgr Marta Czemarmazowicz, Uniwersytet Warszawski, Wydział Polonistyki, Instytut Literatury Polskiej

18.20-18.40 „Rzeczywistość mniej więcej prawdziwa – multimedialny lifting inforozrywki na małym ekranie” – mgr Alicja Myśliwiec, Uniwersytet Jagielloński, Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej

18.40-19.00 „Udając porno, czyli porno-szyk w trybach mody i reklamy” – mgr Magda Marta Ciereszko, Uniwersytet Warszawski, Wydział Polonistyki, Instytut Polonistyki Stosowanej

19.00-19.30 Dyskusja

19.30-20.00 Podsumowanie i zamknięcie konferencji.