Wystawa w Galerii Intymnej Domu Oświatowego Biblioteki Śląskiej

Katarzyna Łata „Woda płynie dokąd chce”

Termin wystawy: 23.06.– 4.08.2023 r.

Wernisaż: 23.06.2023 r., godz. 17.00

Kuratorka: Ewa Kokot

Wystawa fotografii Katarzyny Łaty nawiąże do twórczości Elizabeth Bishop, w szczególności do wybranego cytatu-hasła z tekstu „Wyobrażenie góry lodowej” (tłumaczenie: Andrzej Sosnowski):

„Do widzenia, mówimy, do widzenia, statek skręca

tam, gdzie fale ulegają falom innych fali,

a chmury biegną po cieplejszym niebie.

Góry lodowe obligują duszę (…)

aby je tak postrzegała: wcielone, piękne, zbudowane niepodzielnie.”

Artystka za pomocą medium fotograficznego nawiąże do tematu literackiego. Na wystawie zostaną zaprezentowane prace z kilku cykli: Elektropolis, Światłoczułość, Mapy, Czwarta współrzędna. 

Katarzyna Łata – artystka plastyczka, fotograficzka, kuratorka i popularyzatorka fotografii. Tworzy w obszarze sztuk wizualnych. Kuratorka Galerii Miasta Ogrodów w Katowicach. Inicjatorka i koordynatorka Nocy Galerii w Katowicach (NOC-K – od 2015). Prowadzi wykłady z zakresu fotografii w Wyższej Szkole Technologii Informatycznych w Katowicach. Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie (Wydziału Grafiki w Katowicach 1999). Członkini Związku Polskich Artystów Plastyków (od 1999), Związku Polskich Artystów Fotografików (od 2000), Rady Artystycznej ZPAF (od 2017). Kuratorka Galerii KATOWICE ZPAF w latach 2000–2017, wiceprezeska d.s. artystycznych Okręgu Śląskiego ZPAF (2002–2005), prezeska Okręgu Śląskiego ZPAF (2005–2017), wykładowczyni Studium Fotografii ZPAF w Warszawie (2014–2022). Autorka kilkunastu wystaw indywidualnych, kilkudziesięciu zbiorowych oraz happeningów fotograficznych, redaktorka książek fotograficznych i koordynatorka projektów dokumentujących Śląsk. Była kuratorką ponad 400 wystaw, jurorką licznych konkursów fotograficznych i przeglądów portfolio. Koordynatorka europejskiego projektu „CreArt Network of Cities for Artistic Creation” w Katowicach (2017–2022). W 2010 roku otrzymała nagrodę Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego za osiągnięcia twórcze i wkład w rozwój polskiej kultury, a w roku 2017 Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Prace w zbiorach: Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum Śląskiego w Katowicach, Muzeum Historii Katowic, Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Fototece ZPAF w Warszawie, Śląskiej Kolekcji Fotografii Artystycznej w Katowicach, Muzeum Miejskiego w Sosnowcu i w zbiorach prywatnych.

-----------

Woda płynie dokąd chce…

Katarzyna Łata

Artystkę interesuje tematyka czasu – jego istnienie, a raczej przeczucie jego istnienia. Świat w jej pracach jest przestrzenią „śladów pamięci”, a czas zagadką – pozostawia ślady, dzięki którym doświadczamy istnienia, materialności bycia, choć sam jest tak bardzo nieuchwytny.  Swoiste „podpowiedzi” ze świata, stają się tematem właściwym wystawy skomponowanej specjalnie na potrzeby projektu Pola widzenia książki – opowieści otwarte. Katarzyna Łata, przyglądając się z czułością szczelinom, pęknięciom, załamaniom światła, przypadkowym kompozycjom linii i kształtów, przeczuwa na swój sposób istnienie praw, których nie rozumie. A jednak poprzez utrwalanie ich w fotografii potwierdza ich obecność. Zastępuje logikę naukowych argumentacji swoją własną praktyką – ustanawiając tym samym punkt odniesienia dla własnej podmiotowości, swojego istnienia. Poprzez patrzenie, zauważanie, kontaktowanie się ze światem wyznaczamy swoje własne mikro-miejsce. 

To, nad czym panujemy, to nasza najbliższa przestrzeń – mikroświaty, które możemy otoczyć uważnością, źródłem inspiracji. W dobie wszechobecnych kryzysów ta subtelna subiektywna perspektywa jest próbą wyznaczenia horyzontu własnej sprawczości. Nie mam wpływu na ludzkość, wielu rzeczy nie wiem, ale mogę stworzyć przestrzeń, w której doświadczę pełni istnienia, symbiozy z dostępną mi rzeczywistością. Wodna metafora ujęta w tytule wystawy pozwala celebrować plastyczność naszego postrzegania. Artystka zamiast metafizyki proponuje poszukiwania opieki w tym, co dostępne naszemu doświadczeniu. Oparcie w świecie takim, jaki jest, nie takim, jakim chcemy go widzieć. Przypomina to słowa Elizabeth Bishop z tekstu Wyobrażenie góry lodowej (tłum. Andrzej Sosnowski): 

Do widzenia, mówimy, do widzenia, statek skręca tam, gdzie fale ulegają falom innych fali, a chmury biegną po cieplejszym niebie. Góry lodowe obligują duszę (…) aby je tak postrzegała: wcielone, piękne, zbudowane niepodzielnie.

Cytat towarzyszący wystawie przywołuje motyw pokonywania przeszkód, mierzenia się z materią i nieustępliwością natury, którą człowiek próbuje zrozumieć, choć czasem boleśnie zderza się z jej siłą. W ostatnich latach artystka coraz uważniej przygląda się też własnemu procesowi pracy. Ścisłe trzymanie się rzemieślniczej czystości ustępuje na rzecz podążania za intuicją i prostotą praktyk obserwacji. Jak sama zauważa: „Coraz więcej we mnie przyzwolenia na to, co przychodzi z zewnątrz. Co nie jest doskonałe, ale jest tym, co jest obok mnie. To mała rzeczywistość, na którą mam wpływ, którą poznaję i którą mogę uczynić odrobinę lepszą”. Rezygnacja z całościowych i szerokich filozofii, własnych ograniczeń pozwala uzyskać dostęp do siebie, do doświadczania „tu i teraz”, akceptacji życia, które jak woda, płynie dokąd chce…

Na wystawie zaprezentowane zostały czarno-białe fotografie o różnych formatach, wykonane techniką hybrydową. Kompozycja nastawiona na wyeksponowanie wertykalności i strukturalności materii ma zachęcić do pogłębiania naszego odbioru. Pozornie proste i abstrakcyjne struktury zapraszają do poszukiwania własnego rytmu obserwacji, refleksji nad czasem i długością spoglądania w materię, a poprzez nią – w głąb siebie. Ten medytacyjny aspekt wystawy nie wiąże się z żadnym konkretnym systemem filozoficznym czy praktyką duchową – jest wyrazem tęsknoty za prostotą, akceptacją elementarnych żywiołów życia. Woda symbolizująca surowość natury i życia takim jakie jest – wszechobecne choć nieprzeniknione, pobudzające zmysły i życiodajne, choć wymykające się doświadczeniu i podążające według sobie tylko znanej logice.  

Autorka tekstu: Anna Duda

-----------

Wystawa fotografii Katarzyny Łaty jest realizowana w ramach projektu „Pola widzenia książki – opowieści otwarte”, który dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Zgłoszenia dla grup na oprowadzenia kuratorskie: domoswiatowy@bs.katowice.pl



Animacja do wystawy: https://youtu.be/u6fRtrCdR7I (animacja i muzyka: Piotr Szewczyk).



Galeria Intymna

Dom Oświatowy Biblioteki Śląskiej

ul. Francuska 12, Katowice 40-015

Materiały nadesłane przez organizatorów.
„artPAPIER” objął wydarzenie patronatem medialnym.