W latach 50. XIX wieku na zachodnie wybrzeże Stanów Zjednoczonych przybyła pierwsza duża grupa chińskich imigrantów, którzy znaleźli zatrudnienie w kopalniach oraz przy budowie kolei. Jedną z głównych przyczyn migracji była nadzieja na odnalezienie złota, aczkolwiek niewielu się to udało, zaś większość zasiliła rzeszę taniej siły roboczej wykorzystywanej przy niebezpiecznych pracach. Oskarżenia pod adresem przybyszy, że to przez nich zaniżane są stawki godzinowe, konsekwentnie eskalowały, doprowadzając do wybuchu antychińskich protestów. Sytuacja zaogniła się na tyle, że w roku 1882 Kongres Stanów Zjednoczonych uchwalił Ustawę wykluczającą, zakazującą wstępu do kraju chińskim imigrantom. Z kolei Ustawa Johnsona-Reeda z 1924 roku objęła zakazem również innych przybyszy z terytorium Azji oraz Arabów.

Ów upokarzający proceder położył się cieniem także na życiu kolejnego pokolenia imigrantów, do którego należy Edison Hark: posiadający charakterystyczną bliznę amerykański detektyw chińskiego pochodzenia. Zawodowo wypalony, pozbawiony złudzeń śledczy jest przekonany, że Azjaci już zawsze będą traktowani w USA jako obywatele drugiej kategorii. W przeświadczeniu tym umacnia go chociażby detektyw O’Malley, z którym bohater rozpracowuje sprawy narkotykowo-kryminalne w Chinatown A.D. 1936.

Z drugiej strony jednak Edison po śmierci matki (pracującej jako pokojówka w posiadłości milionera Masona Carrowaya) wychowywał się w domu wspomnianego bogacza, mogąc liczyć na jego akceptację i miłość. Teraz syn Carrowaya, Frankie, prosi swojego przyszywanego brata, by odnalazł Ivy Chen: pokojówkę, w której Mason zakochał się bez pamięci i po której zagadkowym zniknięciu senior rodu zapadł w śpiączkę. Jakby tego było mało, Hark znajduje w jednej z piwnic Chinatown zwłoki Amerykanina w stanie daleko posuniętego rozkładu, dodatkowo z wyłupionymi oczami i z siekierą wbitą w pierś. Wieść gminna niesie, że za tym morderstwem stoi Hui Long: na poły legendarny specjalista od mokrej roboty pracujący niegdyś dla rodziny Bing Hip, który powraca, by zemścić się na swoich dawnych mocodawcach. Wszak bezokie trupy znajdowano w Chińskiej Dzielnicy już wcześniej. Czy zniknięcie Chen i tajemniczy mord są ze sobą powiązane? Przekonacie się, jeśli sięgnięcie po „Dobrego Azjatę”, czyli kolejny hit w ofercie wydawnictwa Lost In Time.

Za sterami tego retro-noirowego dzieła stoi amerykański scenarzysta tajskiego pochodzenia, Pornsak Pichetshote („Infidel”, „Cloak & Dagger”). Powierzając obowiązki narratora/narratorki Harkowi oraz telefonistce Lucy Fan, autor snuje wielowątkową, obficie przetykaną retrospekcjami opowieść, w której nie zabrakło mrocznych tajemnic, silnych namiętności, złowieszczych machinacji, podstępnych manipulacji oraz mocnych zwrotów akcji.

Dużym atutem „Dobrego Azjaty” jest pieczołowite odtworzenie realiów tamtej epoki ze szczególnym uwzględnieniem politycznych, społecznych i kulturowych kontekstów, w tym problemu rasizmu i brutalności policji, zdecydowanie utrudniających proces kształtowania się amerykańsko-chińskiej tożsamości. Warto wspomnieć, że tworząc postać wewnętrznie skonfliktowanego protagonisty, twórcy komiksu inspirowali się życiorysem Changa Apany – hawajskiego kowboja (paniolo) oraz mistrza kamuflażu, jednego z pierwszych hawajskich gliniarzy pracujących pod przykrywką, będącego także źródłem inspiracji dla postaci Charliego Chana.

Uproszczona, sugestywna kreska Alexandre’a Tefenkgiego, francuskiego rysownika pochodzenia wietnamsko-dżibuckiego („Once Upon a Time at the End of the World”, „Outpost Zero”), prowadzi nas przez niebezpieczne zakątki i kluby San Francisco, pokrótce ukazując także realia życia na Angel Island, gdzie działało centrum przyjmowania imigrantów przybywających z Azji na zachodnie wybrzeże USA. Świetnie dobrana przez Lee Loughridge’a („Deadly Class”, „Stumptown”) kolorystyka nadaje recenzowanemu dziełu specyficzną aurę, zdecydowanie wzmacniającą satysfakcję płynącą z lektury.

Okładki poszczególnych epizodów, w tym filmowy plakat zdobiący okładkę tego twardookładkowego woluminu, przygotował Dave Johnson („Superman: Czerwony syn”, „100 naboi”), a dołączone do wydania ilustracje Sany Takedy („Monstressa”) czy Annie Wu („Dead Guy Fun Club”) to kolejny estetyczny atut tego wydawnictwa, nie bez kozery uhonorowanego Nagrodą Eisnera dla najlepszej serii limitowanej oraz statuetką Harveya przyznaną dla komiksu roku. Gorąco polecam!

Pornsak Pichetshote, Alexandre Tefenkgi, Lee Loughridge, Dave Johnson: „The Good Asian. Dobry Azjata” („The Good Asian”). Tłumaczenie: Bartosz Czartoryski. Lost In Time. Nieledew 2023.