ISSN 2658-1086
Wydanie bieżące

1 marca 5 (125) / 2009

POLECAMY

A A A
„Mêlée. Kwartalnik filozoficzno-kulturalny” nr 4 (4/2008): „Plotka”.

Właśnie ukazał się czwarty numer krakowskiego pisma „Mêlée”. Tym razem tematem przewodnim jest plotka, której fenomen zmusza autorów (wśród nich m.in. Jacek Filek, Janusz Mizera i Georg Simmel) do rozważań interdyscyplinarnych, zróżnicowanych nie tylko tematycznie, ale i stylistycznie, wpisujących się w pola badawcze tak różnych dziedzin, jak antropologia, filozofia, literaturoznawstwo, psycholingwistyka, socjologia czy teologia – dla plotki wszak, jak się zdaje, złe tematy nie istnieją. We wstępie pisze o niej redaktor naczelny pisma, Radosław Strzelecki:

„Goniąc ją, jesteśmy bez szans, jak eleacki Achilles w wyścigu z żółwiem. Jesteśmy zawsze krok za nią, dowiadujemy się o spustoszeniach, jakie poczyniła, zawsze o chwilę za późno. Z drugiej strony, bojąc się plotki, sami stajemy się jej mimowolnym nosicielem: starając się uprzedzić jej działanie, ściągamy ją za sobą dokładnie tam, gdzie chcieliśmy postawić jej tamę: uprzedzając zarzut, odpierając obmowę, nim nas obmówiono, przyznając się, nim nas zapytano. Bezosobowa, niedosiężna — i niepoddająca się kontroli. Ta charakterystyka plotki powraca, jawnie bądź niejawnie, w kolejnych odsłonach tego fenomenu, składających się na niniejszy numer: czy będzie to świadectwo Lecha Wałęsy, bohatera Solidarności, zmagającego się obecnie z publiczną obmową, czy plotka pojęta jako integralny element kultury, czy — zawsze, co prawda, zdradliwe — narzędzie autokreacji (kazus Stanisława Przybyszewskiego czy Kaliny Jędrusik). Wizja plotki jako swego rodzaju perpetuum mobile jest fascynująca sama w sobie, intencją naszą — a zwłaszcza pomysłodawcy numeru, Krzysztofa Bielawskiego — było jednak od początku potraktowanie tego tematu jako kolejnego, tym razem z definicji krzywego, zwierciadła ludzkiej egzystencji, jednego z nieodzownych (choćby niechcianych) fundamentów naszego postrzegania świata i jako jednej z podstawowych kolein naszego języka”.

Na stronie wydawcy „Mêlée”, którym jest wydawnictwo „Homini” (www.homini.com.pl) dostępne są również poprzednie numery kwartalnika. Tematy („Morderstwo” oraz „Pragnienie”) oraz autorzy (m.in. Bogdan Banasiak, Michel Foucault, Ireneusz Kania, Julia Kristeva, Jan Woleński) – równie interesujące.