ISSN 2658-1086

1 kwietnia 7 (391) / 2020

• Grzegorz Marcinkowski

  TANIEC UMYSŁU (PAUL VALÉRY: ''PAN TESTE' I INNE PISMA')

  Poezja jest dziełem autonomicznego i wyzwolonego z systemu świata czystego umysłu, intelektu, którego praca ujawnia się w nieoddzielności zdarzenia językowego od sensu, formy od treści. Owa autonomia zasadza się na dwóch komponentach, które zdaniem Valéry’ego zawiadują specyfiką wiersza: na bezinteresowności i konieczności powtórzenia.
  
• Michał Kolanko

  PORTRET 'DOBREJ ZMIANY' (KATARZYNA KŁOSIŃSKA, MICHAŁ RUSINEK: 'DOBRA ZMIANA, CZYLI JAK SIĘ RZĄDZI ŚWIATEM ZA POMOCĄ SŁÓW')

  Książka Kłosińskiej i Rusinka jest kompleksową mapą pokazującą, jak polska polityka zmieniła się pod naporem swoistej ofensywy językowej PiS. To ważna publikacja, bo pokazuje te zmiany w bardzo złożony sposób. Ale lektura pozostawia jednak poczucie pewnego niedosytu.
  
• Katarzyna Warmuz

  TO NIE JEST WOJNA. TO JEST BUCERKA (KLEMENTYNA SUCHANOW: 'TO JEST WOJNA. KOBIETY, FUNDAMENTALIŚCI I NOWE ŚREDNIOWIECZE')

  Momentami Suchanow zdaje się sugerować, że feminizm narodził się w Polsce po czarnych protestach – to zachowanie typowe dla liberalnej inteligencji, której przedstawiciele mają skłonności do uniwersalizowania własnych doświadczeń i traktowania ich jako pewnej obiektywnej prawdy o świecie.
  
• Michał Kazimierczuk

  SCHMITT, WRÓG I WIELKI TRIUMF GLOBALNEJ IMMANENCJI (ARKADIUSZ GÓRNISIEWICZ: 'WOJNA I NOMOS. CARL SCHMITT O PROBLEMIE PORZĄDKU ŚWIATOWEGO')

  Czy nie zachwyca ta brzemienna w interpretacje, ponadczasowa chytrość semantycznej aparatury niemieckiego filozofa, która przy odrobinie finezji zdolna jest obwiązać każde większe wydarzenie kryzysogenne w naszym (nie)ładzie politycznym pętelką sensu?
  
• Julian Strzałkowski

  (BEZ)POŚREDNIA KONFRONTACJA Z NIEŚWIADOMOŚCIĄ (CARL GUSTAV JUNG: 'CZERWONA KSIĘGA')

  „Czerwona księga”, choć nieznana przez ogół, wpływała niejako zakulisowo na kształt XX-wiecznej myśli, psychoterapii i historii psychologii.
  
• Patryk Szaj

  POMIĘDZY AKTUALNOŚCIĄ A AKTUALIZACJĄ GADAMERA (DOMINIKA CZAKON: 'ZAGUBIENIE W INTERPRETACJI. HANS-GEORG GADAMER WOBEC KULTURY I SZTUKI WSPÓŁCZESNEJ')

  Czakon pokazuje, zwłaszcza w ostatnim rozdziale książki, że teoria Gadamera wciąż pozostaje żywa i zdolna do podjęcia twórczego dialogu z nowszymi nurtami humanistyki, o ile tylko wyciągnie się z niej stosowne implikacje czy też „popchnie” ją w odpowiednim kierunku.
  
• Agnieszka Wójtowicz-Zając

  WHAT ABOUT THE MEN? (MACIEJ DUDA: 'EMANCYPANCI I EMANCYPATORZY')

  Docenić należy przyjęty przez Dudę układ treści oraz metodę badawczą. Autor szczegółowo tłumaczy się z zastosowanych rozwiązań we wstępie – ma wszak do czynienia ze znaczącym wycinkiem czasu, zróżnicowanym pod względem politycznym, gospodarczym i kulturowym obszarem, przeciętym granicami trzech zaborów.
  
• Gaweł Janik

  KŁAŚĆ SIĘ CIENIEM (MAGDALENA WASĄG: 'W CIENIU OJCA. AWANGARDA PROZATORSKA LAT 30. XX WIEKU. RUDNICKI, NAPIERSKI, SCHULZ, TARAN')

  Monografia Magdaleny Wasąg to próba połączenia czterech pisarzy w konstelację, którą scalać ma występujący w ich debiutach prozatorskich „fantazmat ojca”. Niestety książka ta rozczarowuje na wielu płaszczyznach i nie stanowi istotnego wkładu w badania nad literaturą międzywojnia.
  
• Mirella Siedlaczek-Mikoda

  KIEDY KRYTYK MÓWI: SPRAWDZAM (DARIUSZ NOWACKI: 'KOBIETY DO CZYTANIA. SZKICE O PROZIE')

  Zbiór szkiców Dariusza Nowackiego przypomina, że za każdym razem, gdy sięgamy po powieść lub zbiór opowiadań, zawieramy pakt z pisarzem/pisarką: wchodzimy w stworzony świat, akceptujemy reguły albo – pisząc językiem romansów – pozwalamy się uwodzić. Czasem tak skutecznie, że nie zauważamy płycizn lub błędów logicznych.
  
• Przemysław Kaliszuk

  ARCHEOLOGICZNE PARALAKSY (DONAT KIRSCH: 'ELIMINACJA EPISTEME. PISMA KRYTYCZNE')

  Dwugłos Kirscha mimo swojej specyficznej perspektywy konceptualnej (momentami dyskusyjnej i kontrowersyjnej) pozwala spojrzeć na literaturę polską ostatnich kilku dekad przez pryzmat nieco dłuższego trwania, bez faworyzowania cezury roku 1989.
  
• Marcel Warbisch

  PROJEKTOWANIE PODMIOTOWOŚCI (NIE)ZAPOŚREDNICZONEJ (OLGA SZMIDT: 'AUTENTYCZNOŚĆ: STAN KRYTYCZNY')

  Momentami może się wydać, że interpretacyjne próby polegające na odczytaniu toposu ucieczki do natury czy literackiej figury „prostaczka” okazują się wtórne wobec tego, co dotychczas napisano. Warto jednak odczytać te konteksty w perspektywie dyskursu autentyczności jako próby, które umożliwiają odmitologizowanie sztucznie reprodukowanych popkulturowych klisz.
  
• Konrad Kopel

  WARIACJE POD BATUTĄ HUMANISTY (MARCIN MARIA BOGUSŁAWSKI: 'WARIACJE (POST)HUMANISTYCZNE')

  Tym, co łączy osobne rozdziały oraz appendixy, jest sam autor-dyrygent. „Wariacje (post)humanistyczne” czytane jako praca badawcza, od której oczekuje się w miarę precyzyjnej analizy, mogą czytelnika zawieść.
  
• Barbara Orzeł

  FREUD JEDNAK MIAŁ RACJĘ (SETH STEPHENS-DAVIDOWITZ: 'WSZYSCY KŁAMIĄ. BIG DATA, NOWE DANE I WSZYSTKO, CO INTERNET MOŻE NAM POWIEDZIEĆ O TYM, KIM NAPRAWDĘ JESTEŚMY')

  „Ślady” pozostawione przez użytkowników są niczym „wirtualna spowiedź”. Ludzie zadają wyszukiwarkom Google czy PornHub najdziwniejsze i najbardziej niespotykane pytania, których z pewnością nie ujawniliby przez najbliższą rodziną czy przyjaciółmi.
  
• Kamila Czaja

  CZY ZA POMOCĄ GOŁĘBI, LABRADORÓW I 'YAYKOS' DA SIĘ WALCZYĆ O STATYSTYKĘ? (JANINA BĄK: 'STATYSTYCZNIE RZECZ BIORĄC')

  „Statystycznie rzecz biorąc” to podana lekko, ale pokaźna dawka wiedzy z podstaw statystyki. Dla tych, którzy podobne kursy (podobne raczej pod względem tematu niż formy…) mieli na studiach, będzie to w dużej mierze powtórka, za to bardzo przyjemna. Dla reszty – może pierwsza szansa, żeby spróbować coś z tej całej statystyki zrozumieć.
  

Zrealizowano dzieki wsparciu finansowemu: Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Samorzadu Województwa Slaskiego, Fundacji - Otwarty Kod Kultury