ISSN 2658-1086
Wydanie bieżące

15 lutego 4 (364) / 2019

Przemysław Pieniążek,

RYBOCZŁEK, HOMUNKULUS I CAŁA RESZTA (BBPO. PLAGA ŻAB. TOM 1-4)

A A A
W 2004 roku ukazał się pierwszy odcinek „Plagi żab”, epickiej w formie i treści historii z uniwersum Hellboya koncentrującej się stricte na perypetiach agentów BBPO (Biura Badań Paranormalnych i Obrony) – amerykańskiej agencji rządowej zajmującej się wszelkimi typami zjawisk nadnaturalnych występujących w najróżniejszych zakątkach ziemskiego globu. Kiedy legendarny bohater komiksów Mike’a Mignoli odszedł z Biura, jego przyjaciele w osobach Abe’a Sapiena (humanoidalnej istoty ziemnowodnej), pirokinetyczki Liz Sherman, stworzonego z ludzkiej krwi oraz ziół homunkulusa Rogera, Johanna Krausa (pozbawionego ciała medium, którego projekcja ektoplazmatyczna animuje specjalny skafander) oraz doktor Kate Corrigan (ekspert w dziedzinie folkloru i historii okultyzmu) kontynuują swoje posłannictwo, stając oko w oko z duchami, widmami, upiorami, wilkołakami, żywymi trupami, nocnymi marami, owocami przerażających eksperymentów, a nawet żarłocznym wendigo o imieniu Daryl.



Zapomniane świątynie bluźnierczych kultów, sekretne zakątki ukryte pod powierzchnią oswojonej rzeczywistości oraz manifestacje wstydliwej, kolektywnie wypartej, niejednokrotnie naznaczonej przelaną krwią przeszłości to kluczowe motywy przejawiające się na kartach „Plagi żab”, podobnie jak przygody Hellboya silnie odwołującej się do przeróżnych mitów, legend i podań, garściami czerpiąc z prozatorskiego dorobku Howarda Phillipsa Lovecrafta. Bezbłędnie budowana dramaturgia, aura napięcia i podskórnej grozy, wartkie tempo akcji (strzelanin, bijatyk i wybuchów nie brakuje), umiejętnie wprowadzone chwile wytchnienia i zadumy plus przygarść elementów humorystycznych – cykl Mike’a Mignoli, współtworzony w asyście solidnych scenarzystów (Christopher Golden, John Arcudi, Brian Augustyn) oraz sprawdzonych rysowników (Guy Davis, Cameron Stewart, Peter Snejbjerg) urzeka nie tylko ciekawymi fabułami (kolejne etapy tytułowego wydarzenia okraszone zostały narracyjnymi miniaturami dotyczącymi innych perypetii protagonistów), ale i przykuwającą oko szatą graficzną. Dynamiczne sekwencje wysokooktanowej akcji, senne wizje, nietuzinkowy design postaci, pojazdów (patrz: wiktoriańska łódź podwodna), przedmiotów (w epizodzie „Nawiedzona ziemia” wygląd hiperborejskich artefaktów oparty został na rzeźbach i rysunkach Stanisława Szukalskiego) oraz sugestywnie oddany nastrój właściwy konkretnej scenerii, w której rozgrywa się dany fragment opowieści, pracują na rzecz wysokiej oceny estetyki niniejszego cyklu.



Chociaż Hellboy nie jest aktywnym uczestnikiem wydarzeń rozgrywających się w czasie „Plagi żab”, regularnie pojawia się w reminiscencjach oraz wspomnieniach bohaterów, którzy z różnych powodów cierpią i stają w obliczu egzystencjalnych dylematów oraz krytycznych decyzji, często okupionych koniecznością poświęcenia – także samych siebie. Widmo tragicznej przeszłości Liz, wspomnienia Abe’a dotyczące jego dawnego życia czy mroczniejsza strona osobowości Johanna doskonale dookreślają protagonistów tego komiksu, którym trudno zarzucić jednowymiarowość. Przechodząc do zawartości tego imponującego gabarytami (zebranego w czterech twardookładkowych woluminach) utworu: po krótkich formach komiksowych otwierających pierwszy tom „Plagi żab” Mignola, w asyście rysownika Guya Davisa – znanego chociażby z „Sandman Mystery Theatre” Matta Wagnera – oraz swojego stałego współpracownika, kolorysty Dave’a Stewarta, rozpoczyna tytułową opowieść, która zabiera nas wprost do położonej w New Jersey jednej z placówek Biura. W tamtejszym laboratorium trwają badania nad dziwnym okazem pleśniaka białego, rozrastającego się do monstrualnych rozmiarów. Nieoczekiwana wizyta profesora Derby’ego niesie ze sobą poważne konsekwencje: opętany naukowiec – ginąc od kul ochroniarzy – rozbija swoim ciałem gablotę z rzeczonym okazem, wnikającym w zwłoki badacza i animującym je w sobie tylko znanym celu. Groteskowa infekcja daje początek epidemii mutacji, mocą której ludzie przekształcają się w żabie potwory, znane czytelnikowi ze sprawy rodu Cavendishów („Hellboy: Nasienie zniszczenia”).



W drugim tomie bestsellerowej serii walka z tytułowym zjawiskiem zdecydowanie nabiera niezdrowych rumieńców, dodatkowo zaś dowiadujemy się nieco więcej na temat przeszłości Sapiena (dzięki wizycie Abe’a w upiornym domostwie położonym w Littleport, w stanie Rhode Island), podczas gdy Liz Sherman rozpoczyna swoją wędrówkę przez domenę snu, gdzie spotyka tajemniczego jegomościa mającego wgląd w przyszłe wydarzenia. Na scenę wkraczają natomiast kapitan Benjamin Daimio – komandos, który powrócił zza grobu – oraz wpływowy pan Pope z koncernu Zinco, przywdziewający kostium Czarnego Płomienia: istoty zdolnej narzucić swoją wolę potwornym żabom. W tym tomie zdecydowanie nie brakuje akcji i napięcia, zaś groza sięga zenitu wraz z pojawieniem się w finale epizodu dojrzałej formy gargantuicznego, plugawego Katha Hema.

Trzeci album „Plagi żab” przynosi chwilę wytchnienia po starciu z przywołanym powyżej bytem, co nie oznacza, że załoga BBPO może liczyć na zasłużony urlop. Doktor Kate Corrigan udaje się razem z agentem Andrew Devonem do Ableben (Francja), gdzie ma nadzieję odnaleźć pewien grymuar – nie powiem jednak po co, gdyż nie chcę zdradzić istotnego wątku brawurowo rozegranego w niniejszej serii. Czytelnik zainteresowany biografią kapitana Daimio, przebiegiem perypetii Sapiena w sekretnej siedzibie stowarzyszenia wiktoriańskich cyborgów lub też pragnący poznać Panyę (sympatyczną i dystyngowaną egipską mumię, która powróciła do życia w XIX wieku podczas ceremonialnego odwijania bandaży) z pewnością nie będzie narzekał na brak atrakcji w trakcie lektury tego komiksu.

Z kolei czwarty wolumin dokumentuje ostateczną konfrontację protagonistów z żabokształtnymi bestiami oraz hiperboryjskimi hordami, powrót Czarnego Płomienia i szereg innych wypadków sprawiających, że całą sprawą zaczyna interesować się Rada Bezpieczeństwa ONZ. „Plaga żab” to lektura obowiązkowa dla wszystkich fanów twórczości Mike’a Mignoli oraz dla miłośników (współtworzonego przez wielu znamienitych artystów) komiksowego uniwersum Hellboya. Warto zapoznać się z niniejszym cyklem – udatnie łączącym elementy przygody, sensacji, horroru i fantastyki – tym bardziej, że wszelkie omeny zapowiadają już „Piekło na ziemi”, czyli kolejną wielowątkową opowieść z udziałem funkcjonariuszy BBPO, której pierwsze rozdziały (dzięki wydawnictwu Egmont) poznamy już w kwietniu. Zachowajcie czujność!
Mike Mignola, Christopher Golden, John Arcudi, Guy Davis, Ryan Sook, Geoff Johns, Cameron Stewart i inni: „BBPO. Plaga żab. Tom 1-4” („B.P.R.D.: Plague of Frogs Volume 1-4”). Tłumaczenie: Jacek Drewnowski, Maciek Drewnowski. Wydawnictwo Egmont Polska. Warszawa 2018.