ISSN 2658-1086
Wydanie bieżące
15 listopada 22 (406) / 2020
Sławomir Iwasiów
GŁOS Z ODDALI (HENRYK MARKIEWICZ: 'PISMA OSTATNIE')
Trudno w ramach krótkiego sprawozdania z lektury pisać o dorobku tak wybitnego literaturoznawcy, jakim był Henryk Markiewicz. Dlatego niniejszy tekst traktuję raczej jako zachętę do lektury „Pism ostatnich”, choć – jak sądzę – i nazwisko autora, i jego dzieło doskonale przemawiają same za siebie i nie potrzebują jakiejkolwiek „promocji”.
Przemysław Pieniążek
KOLONIALNE FANTAZMATY (AGNIESZKA WIĘCKIEWICZ: 'OBRAZY CZARNOŚCI. WYOBRAŹNIA IMPERIALNA I RÓŻNICA RASOWA W NIEMIECKIEJ KULTURZE XIX I XX WIEKU. SIEDEM SZKICÓW Z ANTROPOLOGII WROGOŚCI')
Udana próba syntetycznego zbadania wpływu niemieckiego kolonializmu na szeroko pojętą kulturę niemieckojęzyczną oraz wskazania w tym kontekście na złożony charakter tworzenia figury „wroga”.
Patryk Szaj
W IMIENIU BEZSILNYCH ('ETYCZNE POTĘPIENIE MYŚLISTWA')
Chciałbym – oczywiście – zacząć ten szkic inaczej. Chciałbym napisać: to niebywałe, że w czasach postępującej katastrofy klimatycznej, w epoce przebudzenia ekologiczno-etycznego, w państwie, w którym prawie 70% populacji potępia jakiekolwiek praktyki łowieckie, myślistwo w ogóle jeszcze istnieje.
Edyta Gryksa
KILKA SŁÓW O WEGETARIANIZMIE W STAROŻYTNOŚCI (DAMIAN MISZCZYŃSKI: 'SPRAWIEDLIWOŚĆ WOBEC ZWIERZĄT W UJĘCIU PLUTARCHA Z CHERONE')
Autor książki wybrał na warsztat traktaty „O jedzeniu mięsa” Plutarcha z Cheronei oraz „O wstrzemięźliwości od jedzenia zwierząt” Porfiriusza. Starannie opracowane tłumaczenie opatrzone interesującymi przypisami znacząco rozbudowuje kluczowe kwestie, zachęcając jednocześnie do sięgnięcia po kolejne dzieła antyczne o podobnej tematyce.
Przemysław Piwowarczyk
O WPŁYWIE ANTROPOPRESJI NA POPULACJĘ SYREN I FAUNÓW ('KSIĘGA MONSTRÓW')
Mamy do czynienia ze wczesnośredniowiecznym sformułowaniem
overkill hypothesis
. Księga nie wzywa do ochrony monstrów, ale wyraźnie czuć w niej żal po ich utracie. Bardzo to znajome odczucie dla nas, którzy oglądamy ostatnie nosorożce czy goryle.
Dorota Kołodziej
WIEL(K)OŚĆ KANONÓW I SIŁA SUGESTII (JAKUB KORNHASUER: 'PRETEKSTY, POSŁOWIA. MAŁE KANONY LITERATURY ŚWIATOWEJ')
Jakub Kornhauser rozpoczyna książkę, ale jej nie kończy, zaprasza czytelnika do błądzenia od fragmentu do fragmentu i w żadnym momencie go nie wyprasza. Być może na tym polega też siła analizowanej publikacji. Nie ma w niej monotonii, nie ma nudy, jest tylko delikatna sugestia, żeby czytać dalej.
Seweryn Leszczyński
CZY AUTONOMIA UNIWERSYTETU ISTNIEJE? (KRZYSZTOF POMIAN: 'O AUTONOMII UNIWERSYTETU')
Paradoksem pozostaje fakt, że tak jak w XI wieku Bolonia stała się areną narodzin autonomii prawnej wspólnoty nauczycieli i uczniów, tak w XX wieku stała się grobem nowożytnego wzorca uczelni.
Michał Kazimierczuk
HOMO DEMOCRATICUS I RELIGIA, CZYLI O AKTUALNOŚCI TOCQUEVILL'A RAZ JESZCZE (IGOR CZERNECKI: 'ZNACZENIE RELIGII DLA DEMOKRACJI U ALEXISA DE TOCQUEVILLE'A')
Widzimy, jak słusznie podkreśla Czernecki, iż mimo przychylności dla przyszłości demokracji i zrównywania kondycji Tocqueville nie był skłonny podpisać się pod oświeceniowym optymizmem mówiącym, iż wraz ze wzrostem równości zmianie jakościowej ulegnie także warunek tego, co ogranicza wewnętrznie ludzką kondycję.
Karolina Starnawska
BYĆ BLIŻEJ TEKSTU, BYĆ BLIŻEJ UCZNIÓW ('LEKTURY W RĘKU NAUCZYCIELA. PERSPEKTYWA POLSKA I ZAGRANICZNA'
Po lekturze najnowszej książki z serii Edukacja Nauczycielska Polonisty mam ochotę napisać najkrótszą recenzję w swojej karierze: to jest bardzo dobra książka, którą polecam obecnym i przyszłym nauczycielom. Czytajcie! To pozycja nie tylko pożyteczna, ale także przyjemna, po prostu – wciągająca, co w przypadku publikacji naukowych nie zdarza się często.
Konrad Kopel
WYRAŹNE LĘKI I STŁUMIONE OLŚNIENIA (LESZEK KOCZANOWICZ: 'LĘK I OLŚNIENIE. ESEJE O KULTURZE NIEPOKOJU')
Zbiór Koczanowicza zdawał mi się przy pierwszym oglądzie wpisywać w moje wyobrażenie eseju. Bardzo szybko jednak miejsce pierwszoosobowego wyznania będącego punktem wyjścia do rozmyślań zajęły ogólnikowe stwierdzenia.
Anna Herman
PAMIĘTASZ MAGNETOWID? (PIOTR SITARSKI, MARIA B. GARDA, KRZYSZOTF JAJKO: 'NOWE MEDIA W PRL')
Tym, co najbardziej urzeka w książce, jest właśnie atmosfera technologicznej rezurekcji – powrotu do przeszłości i do nowoczesności, która dziś nie jest już ani trochę nowoczesna.
Agnieszka Niewdana
JAN JÓZEF SZCZEPAŃSKI. LISTY OD CZYTELNIKÓW
Szczepański zawsze pozostawał wierny raz przyjętym ideałom i wartościom, bez względu na okoliczności. Pisarzowi była bliska etyka conradowska, co zaznaczał wielokrotnie w swojej twórczości. Jednolity obraz pisarza uzyskuje się na poziomie jego książek, dzienników, jak i z relacji znających go zawodowo i prywatnie ludzi. Dopełnienia tego obrazu należy szukać w listach.
Zrealizowano dzieki wsparciu finansowemu: Samorzadu Województwa Slaskiego, Fundacji - Otwarty Kod Kultury